We wrześniu uczestniczyłam w szkoleniu dla dietetyków dotyczącym dietoterapii chorób tarczycy (niedoczynność i nadczynność tarczycy, choroba Hashimoto, Gravesa-Basedova), insulinooporności oraz PCOS (zespołu policystycznych jajników).
Coraz częściej spotykam się z osobami cierpiącymi na te schorzenia i zaburzenia metaboliczne w gabinecie oraz podczas konsultacji online. Oprócz prawidłowej diagnostyki lekarskiej oraz dobrze dobranej farmakoterapii, ogromną rolę w leczeniu tych schorzeń ogrywa dieta. Przebieg choroby u każdego jest inny, dlatego nie istnieje jedna uniwersalna dieta np. ,,tarczycowa". Co jakiś czas pojawiają się nowe badania i zalecenia dietetyczne w chorobach tarczycy, PCOS i insulinooporności. Jest też niestety wiele ,,śmieciowych", wyssanych z palca doniesień dotyczących diety w nadczynności tarczycy, Hashimoto i PCOS. Zwłaszcza choroba Hashimoto obrosła wieloma mitami. Na szkoleniu poruszany był temat cudownych diet z Internetu, w tym diet eliminacyjnych. Należy pamiętać, że dieta eliminacyjna (bez glutenu, mleka czy nabiału) nie jest dietą zalecaną w tym schorzeniu oraz innych schorzeniach tarczycy, gdyż nie ma przekonywujących dowodów na jej skuteczność. Jeśli jednak pacjent czuje się lepiej na takiej diecie,należy zastąpić wyeliminowane produkty ich substytutami, aby nie doprowadzić do niedoborów.
Leczenie niedoczynności tarczycy polega przede wszystkim na farmakoterapii. Jednak istnieją pewne składniki mineralne (selen, jod, żelazo, cynk) oraz witaminy (witamina D3, C, E, B2, B3, B6) warunkują prawidłowe działanie tarczycy i mogą przyczynić się do poprawy funkcjonowania organizmu. Biorą one udział w przemianach enzymatycznych niezbędnych do produkcji hormonów tarczowych. Hormony tarczycy T3 i T4 zawierają w swojej cząsteczce jod, zaś tyreoperoksydaza (TPO) zawiera żelazo. Odjodowanie (usuwanie cząsteczki jodu) T4 do T3 zachodzi za sprawą enzymów, które są selenoproteinami, czyli zawierają w swojej cząsteczce selen. Cynk jest składnikiem białek receptorowych T3. Z drugiej strony obecne w żywności goitrogeny (substancje wolotwórcze) hamują transport i gromadzenie jodu w tarczycy i poprzez to mogą przyczyniać się do powstawania wola z niedoboru jodu. Goitrogeny występują głównie w roślinach krzyżowych: kapuście, brukselce, jarmużu, kalafiorze, rzepie i kalarepie. Należy również ograniczyć spożycie soji ze względu na obecność genisteiny i daidzeiny.
Szkolenie obejmowało następującą temtykę:
- diagnostykę schorzeń tarczycy, insulinooporności i PCOS,
- rozpoznanie chorób metabolicznych metabolicznych i autoimmunizacyjnych tarczycy,
- zaburzenia metaboliczne,
- współistnienie zaburzeń endokrynologicznych i metabolicznych,
- rekomendacje oraz zalecenia towarzystw naukowych,
- wpływ wysiłku fizycznego na stan zdrowia pacjenta,
- case study (analiza przypadków klinicznych),
- planowanie strategii żywieniowych oraz suplementacji,
- składniki diety,
- zalecane modele terapeutyczne,
- dietoterapia wg Evidence Based Nutrition,
- diety „cud” w chorobach tarczycy, insulinooporności i PCOS–przegląd badań naukowych.
mgr inż. Agnieszka Kopacz, dietetyk kliniczny
